Kleine kinderen, kleine zorgen. Grote kinderen, grote zorgen’ Ja, daar kunnen we ons vaak wel in vinden. Nog zo een: ‘Opvoeden is Loslaten’. Ja, ook wel waar…
Maar wat moeten we ermee? Soms kijken we machteloos of angstig toe naar wat er allemaal op onze kinderen afkomt. Wat kunnen we doen? Blijven we kijken met gespannen en gebalde vuisten? Of … vouwen we onze handen? De komende serie willen we jullie meenemen in het thema ‘Gebed: bidden voor je kinderen en bidden met je kinderen.’
Eerst even de basis. Waarom zouden we bidden (voor onszelf of onze kinderen)? God weet toch alles al? God weet wat goed voor ons is? Ja, ‘God weet wat wij nodig hebben, nog voordat wij het Hem vragen’ (Mattheus 6:8). Maar direct na die uitspraak leert Jezus ons het bidden van het ‘Onze Vader’. Dat is niet voor niets.
God is een God van relaties die een verbond met ons heeft gesloten. Praten met God klinkt misschien abstract, maar als we het vergelijken met contact hebben met een vriend, dan geeft het wat duidelijkheid. Een relatie onderhoud je door met elkaar in contact te zijn. Door te vertellen over jezelf en door te luisteren naar de ander, kan je samen groeien in je relatie. Zo is het ook bij God. In het gebed mogen wij spreken, maar ook luisteren. We mogen groeien in relatie, Hem aanbidden en de dank geven.
Bidden is niet zomaar je verlanglijstje met wensen opsommen voor God, het is veel meer en krachtiger! De bijbel staat vol met verhalen over bidden, zoals de psalmschrijvers die God aanroepen en het bidden van Jezus. Het gebed wat Jezus ons leert, het ‘Onze Vader’, is een rijk gebed, vol aanbidding, dank en voorbede .
God luistert naar ons gebed en Hij verhoor t. Misschien niet altijd zoals wij bedenken, zoals wij willen of hopen, maar God is trouw aan Zijn verbond met ons en zal doen wat goed is.
Waarom bidden we voor onze kinderen:
‘Onze’ kinderen zijn Gods kinderen. Wij mogen voor ze zorgen. Wij zien onze kinderen niet altijd en overal. God wel. Wij kennen niet alle gedachten en gevoelens van onze kinderen, God wel. Hoe mooi en geruststellend dat we onze kinderen dus in Zijn hand mogen leggen! En niet alleen je eigen kinderen, maar ook de kinderen in je omgeving, van familie of de kinderen in je gemeente. Als wij onze kinderen niet meer letterlijk vast kunnen houden, vertrouwen we dat God hen vasthoudt, altijd dichtbij is en niet loslaat!
Waar bidden we voor als we voor onze kinderen bidden? Overal voor! God kent onze gedachten, onze blijdschap, het verdriet, de zorgen en vragen. We mogen het bij Hem brengen. Ook/zeker als het gaat om onze kinderen. Kinderen zijn speciaal voor God en Jezus roept ze bij zich. God wil Zijn kinderen bij zich houden, maar Gods tegenstander werkt ook. Laten we gericht bidden voor onze kinderen en ze zo bij God brengen. We hoeven het niet zelf te doen, we mogen in onze hulp zoeken bij de deskundigste Ouder aller tijden – Onze Hemelse Vader !
Dat begint vanaf dag 1 dat je kind in de buik begint te groeien en stopt niet. Je gebed kan gericht zijn op:
- Toekomst: Dat ze God leren kennen en Hem aanvaarden als zijn Verlosser. Dat ze verlangen naar de dingen van God en blijdschap en vrede bij Hem vinden.
- Besef van aanvaarding: dat ze zich geliefd mogen voelen door jou als ouder, door hun omgeving en dat ze weten dat ze geliefd zijn door God.
- Relaties: Gezonde familiebanden en ‘godvruchtige’ vrienden en voorbeelden
- Gaven van God: Dat ze zich mogen ontplooien zoals God ze gemaakt heeft, met gaven en talenten.
- Gezondheid en genezing
- Honger naar kennis en waarheid
- …
Andere tips om te bidden voor je kind(eren):
● Maak voor elk kind een lijst waar je voor kan bidden, dat kan heel concreet zijn en overzichtelijk voor jezelf.
● Bid ook als je kinderen erbij zijn voor hen, zodat ze aan jou ook een voorbeeld mogen hebben in gebed.
Als ouders mogen we onze kinderen bij God brengen in gebed, wat een voorrecht!
samen bidden voor je kinderen
Sámen bidden voor je kind(eren). Er is ontzettend veel te zeggen over bidden, er staat héél veel over in de Bijbel en er zijn stapels boeken over geschreven. Het meeste daarvan bespreken we hier niet. We hopen wel iets te laten proeven van de kracht en de waarde van bidden met elkaar.
Waarom samen bidden voor je kind(eren)?
- “Ik verzeker het jullie nogmaals: als twee van jullie hier op aarde eensgezind om iets vragen, wat het ook is, dan zal mijn Vader in de hemel het voor hen laten
gebeuren. Want waar twee of drie mensen in mijn naam samen zijn, ben Ik in hun midden.” Dit belooft Jezus ons in Mattheüs 18:19 & 20. Het is Jezus zelf die ons aanmoedigt om sámen tot Hem te bidden. - Je kunt heel bezorgd zijn om je kind(eren) en weet soms de woorden niet om zelf te bidden; wat is het dan fijn als een ander voor jou bidt en jou en je kind(eren)
voor Gods troon brengt. En wat is het mooi als jij dat op jouw beurt weer voor de ander kunt doen. Door samen te bidden worden zorgen lichter. - Het is leerzaam om samen te bidden. God kan door anderen tot jou spreken en jeleren op welke manier je tot Hem mag bidden.
- In de drukte van elke dag kan het gebeuren dat je niet toekomt aan het bidden voor je kinderen. Het kan heel helpend zijn als er een vast moment voor in je
agenda staat. - Samen bidden zorgt ervoor dat je eenheid mag ervaren in Christus. Door samen te bidden groeit je geloof.
- Het verdiept je relatie met de ander. Als je oprecht samen bidt, geeft dat een inkijkje in wat er in je hart leeft. Dat geeft een enorme verbondenheid.
- Door te delen zul je meer en meer ontdekken hoe God aan het werk is, ook in jouw kind(eren). Je zult meer onder de indruk raken van God, en hoe Hij gebeden
verhoort.
Wat bid je?
In het vorige stukje in GrowUp! is te lezen wát je kunt bidden. De tips die daar gegeven worden zijn heel goed bruikbaar voor het gezamenlijke gebed. In het boek ‘Elk kind heeft een biddende moeder nodig’ van Fern Nichols wordt de aanbeveling gedaan om te bidden
aan de hand van de volgende stappen:
● Lofprijzing
Dank God om wie Hij is. Prijs Hem om zijn karakter. Je kunt daarbij heel goed gebruikmaken van Bijbelteksten. “Groot bent U Heer en oppermachtig, Uw inzicht
is niet te meten” (naar Psalm147:5). “U bestaat vóór alles en alles bestaat in U” (naar Kolossenzen 1:17). Bij deze grote en machtige God, die zelf ons kind heeft
geschapen, kunnen we ons kind vol vertrouwen in gebed brengen.
● Belijdenis
Belijd God waarin je tekortkomt. Vraag hem om vergeving. Om effectief en krachtig te kunnen bidden is het belangrijk dat we God vragen ons te reinigen.
● Dankzegging
“Wees over niets bezorgd, maar vraag in alle omstandigheden aan God wat u nodig hebt en dank Hem in uw gebeden” (Filippenzen 4:6). Als wij God danken zal er rust komen.
● Voorbede
Het is aan te bevelen pas na de voorgaande punten over te gaan tot voorbede. Het samen voorbede doen is heel bemoedigend. Je zult ervaren dat door de Geest de
ander kan bidden voor zaken waar je zelf niet aan hebt gedacht. Het gezamenlijk gebed is een krachtig wapen!
Hoe bid je samen voor je kind(eren)?
Wat is het mooi wanneer je als ouders samen je dag afsluit met gebed. We schreven hierboven over de diepe verbondenheid die het geeft als je samen bidt. Wanneer je als echtpaar samen bidt voor je kind(eren), van wie je zoveel houdt, zal dat je relatie verdiepen. Als je meerdere kinderen hebt, kun je kiezen om af te spreken op welke dag je voor welk kind bidt.
Soms zijn er omstandigheden waardoor je als ouders niet (meer) samen bidt voor je kind(eren). Wat kan het dan heerlijk zijn om samen met andere ouders te kunnen bidden.
Maar: het samen bidden met andere ouders is voor iederéén aan te bevelen.
In de inleiding op deze tekst gaven we al een inkijkje in ‘Moeders in Gebed’. Elke vrijdagochtend komt er van 8:30 tot 9:30 uur een groep moeders samen om te bidden voor hun kind(eren). De eerder genoemde Fern Nichols is de grondlegger van de wereldwijde beweging ‘Moeders in Gebed’. Er wordt gebeden volgens de bovengenoemde stappen.
Naast voorbede voor eigen kinderen wordt er ook gebeden voor de basisschool. Het is hartverwarmend om op deze manier als moeders betrokken te zijn op elkaar. Lief en leed wordt gedeeld. Samen bidden geeft een diepe verbondenheid. Je weet je echt verbonden
in Christus en daardoor is er ruimte om op hartsniveau te delen. Het is mogelijk om kwetsbaar te zijn, een traantje te laten. Als het gebedsmoment voorbij is, dan is iedereen vrij om te gaan. Maar het gebeurt ook weleens dat het delen nog even doorgaat. Gesterkt
door het samen bidden, kom je lichter thuis.
Hoe mooi is het om gebed ook een vaste plaats te geven binnen je gezin en de geloofsopvoeding van je kinderen? Om dagelijks, samen met je kinderen, in gebed bij en tot God te komen? We hebben het voorrecht om onze kinderen al van jongs af aan te leren bidden, zodat ze dat later ook zelf kunnen blijven doen in relatie met God!
Samen bidden met je (jonge) kinderen
‘Ik ga slapen, ik ben moe’, misschien wel het bekendste gebed voor de kleintjes. ‘s Avonds samen met papa of mama nog even zingen voor het slapengaan. Vaste momenten om te bidden werkt fijn voor jonge kinderen en kan een mooie basis zijn om mee te beginnen. Wat past bij jouw gezin? Samen bidden aan het begin van de dag, samen bidden voor het naar school gaan, samen bidden voor of na het eten, samen bidden voor het slapengaan?
Kinderen leren het meest van wat jij ze voordoet. Door zelf hardop te bidden (volgens een vast formulier of vrij gebed) maak je jouw relatie met God een stukje zichtbaarder voor je kinderen. Als je kinderen jou zien en horen bidden, maakt dat ze vertrouwd met het praten met God.
Tegelijkertijd kan je samen met je kinderen gaan bidden. Samen liedjes zingen en versjes opzeggen. Naarmate dat kinderen beter gaan praten kan je zelf korte (persoonlijke) gebeden voorzeggen en je kinderen ze na laten zeggen of aan je kinderen vragen waar ze zelf voor willen bidden. Vaak zijn dit onderwerpen die direct te maken hebben met de belevingswereld van de kinderen (zieke vriendjes, mooi speelgoed, lekkere toetjes, opa’s grapjes of de pleister op hun knie). Richting de tienerjaren zullen andere onderwerpen (zoals bijvoorbeeld onrecht in de wereld, armoede, ziekte en pijn) ook meer vanuit de kinderen komen. (bidden met tieners’ komt in het vierde deel van deze serie over bidden aan de beurt). De inhoud van het gebed groeit mee met de kinderen. Het gebed rondom de maaltijd kan een mooi moment zijn om hier samen in te groeien!
Leer je kinderen dat ze overal voor mogen en kunnen bidden: voor dagelijkse gebeurtenissen of activiteiten, voor personen en gevoelens. Leer je kinderen dat God ze kent en weet wat ze denken en dat God naar ze luistert!
Tips om bidden met jonge kinderen in jouw gezin vorm te geven:
- Maak gebruik van de ‘hand-methode’ (hier zijn variaties op)
○ Hand – H van Heere: Het gebed begin je met de Naam den God
○ Duim – D van Danken: Er is zoveel wat van Hem krijgen!
○ Wijsvinger – W van Wereld: denk aan vluchtelingen, zieken of de koning
○ Middelvinger – M van Mezelf: je gevoel, dagelijkse zaken (eten/drinken), gezin
○ Ringvinger – R van Reiniging: vragen om vergeving van zonden.
○ Pink: P van Prijzen – God is goed, groot en genadig, prijs Hem! - Gebedskaartjes: Door gebruik te maken van een pot met gebedskaartjes en de kinderen een kaartje te laten trekken of kiezen, komen er diverse onderwerpen aan bod in het gebed. De kaartjes kan je zelf maken, maar ook ‘de wonderwolk’ (link) heeft voor de kleinste (peuters/kleuters) hele sprekende kaartjes (de site van de wonderwolk is sowieso een aanrader om even een bezoekje te brengen voor mooie initiatieven en tips voor geloofsopvoeding!)
- Gebedsslinger. Voor de creatievelingen, in het verlengde van de gebedskaartjes: ga met elkaar zitten om een mooie slinger te maken met op elk vlaggetje een onderwerp om voor te bidden of te danken. Geef de slinger een zichtbare plaats in huis, kies elke dag een vlaggetje uit, werk vlaggetjes bij… maak er zo je eigen routine van!
- Gebedskalenders en dagboeken. Een dagboekje met gebed erbij of puur een kalender met gebeden of gebedspunten voor elke dag. Wat dacht je van de gebedskalender van onze eigen gemeente? Het kan een mooie opstap (of toevoeging) zijn voor het bidden in je gezin!
- In Mattheüs 6 vinden we het gebed wat Jezus zijn discipelen leerde, het ‘Onze Vader’. Dit gebed kan je je kinderen al vroeg leren! Gesproken of gezongen. Op melodie zijn er veel variaties te vinden (zoals Elly & Rikkert, Marcel & Lydia Zimmer, de Doorbrekers. Of voor wat oudere kinderen, de engelstalige versies van ‘The Lord’s prayer’ – Matt Maher / Hillsong).
Dank U, o God, ik wil U danken, dat ik danken kan!
bidden met tieners
Waar tieners je soms willen laten geloven dat ze hun eigen boontjes kunnen doppen, is het zó belangrijk om de uitspraak bovenaan dit stuk voor te leven als ouders. Kan jouw tiener aan jou zien dat je in afhankelijkheid leeft van Jezus? Laat je daarmee weten dat je tiener ALTIJD bij Jezus terecht kan en niets te gek is om bij Jezus te brengen? Je kunt als tienerouder soms de indruk hebben dat je tiener níets van je aanneemt. Dat is zeker niet waar. Ze zullen naast wat je zegt, sterk observeren of dat wat je zégt wel klopt met wat je dóét. Zonder de precieze inhoud van je gebed te weten, is het mooi als je tiener merkt dat gebed een vaste plek heeft in je leven. Uit onderzoek van Beam blijkt dat 82% van de jongeren aangeeft dat zij het bidden hebben geleerd van hun ouders. Jouw voorbeeld doet ertoe! Ziet je tiener dat je ‘s avonds voordat je gaat slapen in gebed gaat? Hoort je tiener in je gebed aan tafel dat je je zorgen bij God brengt? Is er in die gebeden ruimte voor je twijfels en verdriet, maar spreekt er ook vertrouwen uit? Dat voorleven gaat niet altijd zonder strijd. Kijk maar eens naar de afbeelding bij dit stukje. Herkenbaar? Je kunt opgeslokt worden door alle taken die je overvallen. Als je tiener andere wegen kiest, kan er wanhoop zijn. En soms is bidden gewoon lastig om allerlei verschillende redenen. Je tiener mag best weten dat jij bidden wel eens lastig vindt. Wees daar (gepast) eerlijk over. Spreek tegelijkertijd vol hoop en geloof. Laat blijken dat God te vertrouwen is. Door op die manier kwetsbaar en eerlijk te zijn, kom je voor je tiener dichtbij en zal het gemakkelijker zijn om zijn eigen worstelingen met jou als ouder te delen.
Andere voorbeelden
Moedig je tiener aan op andere plekken te komen waar gebeden wordt; bij vrienden thuis, catechese, club, awake, jongerenbijbelstudiegroep. Naast jouw voorbeeld is voor tieners het voorbeeld van anderen belangrijk. Je tiener mag los van jou zijn geloof en gebedsleven gaan vormen. Daar horen ook kritische vragen bij en het ontdekken van andere manieren. Stimuleer je tiener om op andere plekken te ontdekken en vragen te stellen.
Je kunt hierover ongedwongen met je tiener in gesprek gaan. Misschien juist wel als je tiener zucht als er wéér gebeden wordt of het dagboekje dat jullie gebruiken maar SAAI vindt. Een wandeling, ritje in de auto of een gezamenlijk klusje zijn mooie momenten om daar eens over door te praten. Vraag dan eens naar de ervaring op die andere plekken. Neem je tiener serieus en laat hem met een goede suggestie komen.
Bidden als gezin
Koester de momenten dat je samen kunt bidden. Voor veel gezinnen heeft het samen bidden een plek rondom de maaltijd. Geef je tiener daarin steeds meer verantwoordelijkheid. Hoe kun je dat stapsgewijs doen? (Overigens van harte aanbevolen hier al jonger mee te beginnen. Dit kan zeker al vanaf de peuterleeftijd! Hoe eerder je start, hoe vanzelfsprekender het is dit op latere leeftijd te blijven doen.)
- Vraag je tiener om gebedspunten aan te dragen
- Vraag je tiener om voor één van de punten zelf te bidden
- Laat een gebed door je tiener voorlezen
- Doe als gezin een ‘ping-pong’ gebed. Iedereen spreekt een kort gebed uit.
- Laat je tiener helemaal zelf het gebed doen
Wanneer je zelf als ouder bidt, bid dan ook aan tafel voor dat wat in het leven van je kinderen speelt. Bid voor die presentatie, belangrijke wedstrijd, ruzie op school, lastig gesprek, tentamen, blessure enz. En, niet onbelangrijk, dank God! Zeker als de gebeden verhoort zijn, is het belangrijk dit terug te brengen in dankgebed. Je tiener leert dat God betrouwbaar is en gebeden (ver)hoort.
Sporten, muziekles, catechese…het kan makkelijk gebeuren dat een gezamenlijk moment van bidden en bijbellezen lastig te vinden is. Het lukt vast niet elke dag. Zoek samen als gezin naar een dag waarop je hier wél meer aandacht aan kunt besteden. Maak hier met elkaar een mooi moment van, waar juist de kinderen hun inbreng hebben. In de eerdere serie ‘Goede Grond’ van GrowUp! zijn suggesties te vinden hoe je daarmee aan de slag kunt. Een extra suggestie speciaal gericht op gebed. Prik een mooi moment, maak het feestelijk, zorg voor taart en ga in gesprek aan de hand van deze vragen over gebed.
Leer je tiener (zelfstandig) bidden
Elk kind is uniek. Help je tiener om samen te zoeken naar manieren om zelf te bidden. De tips in dit filmpje kunnen helpen. Bedenk samen wat een goed gebedsmoment is. Vraag of je tiener het fijn vindt als je een aantal keer per week samen bidt voor het naar bed gaan, stimuleer je tiener daarnaast om zelf te bidden.
Onderzoek (samen met je tiener) welke vormen kunnen passen. Hieronder een aantal suggesties:
• gebruik maken van een gebedenboekje (waarin je tiener gebeden opschrijft)
• Een blad met beginzinnen die je tiener af kan maken.
• een dagboek waarin ook een gebed staat afgedrukt
• het bidden van een lied (Abba Vader, Heer ik kom tot U, Jezus alles geef ik U) of bijbelteksten
• Fotogebed (gebruik de foto’s op je kamer of van je telefoon om te bidden voor de mensen van wie je houdt)
• Gebruik rituelen of symbolen, steek een kaarsje aan, zorg voor een houten kruisje
• Leer te bidden in deze volgorde: dank U, sorry, alstublieft
• Zit hier niets passends bij? Gebruik op internet de zoekterm ‘tieners en bidden’. Je vindt dan nog véél meer suggesties!
Bij de ene tiener ga je hierover samen in gesprek. Bij een andere tiener werkt het beter om gewoon samen te doen. En bij een volgende tiener leg je als ouder een briefje op het bed. “Lieve …. , ik ben zo dankbaar dat je mijn zoon/dochter bent! Ik hou van je! God houdt van je. Je mag aan Hem alles vragen! Hier is * een boekje speciaal voor jou, daarin kun je al je gebeden opschrijven * een blad met zinnen die je af kunt maken als je met je hemelse Vader praat * een mooie kaars die je aan kunt steken als je met Hem in gesprek bent * …
Wat als bidden met je tiener niet meer lukt?
We hebben nu 4 stukken geschreven over opvoeden en gebed. We hopen van harte dat het jou en je gezin een stapje verder helpt. Het kan zijn dat bidden samen met je tiener heel moeizaam gaat en er veel weerstand is. Dat kan intens ingewikkeld zijn en er zullen momenten zijn dat je de moed verliest. We willen je aanmoedigen! Hopelijk lukt het je aan de slag te gaan met één van de genoemde suggesties. Blijf bidden voor je tiener. Houd de weg open en laat merken dat je tiener altijd welkom is bij jou en God. Bid in het besef dat jouw tiener boven alles Gods geliefde kind is! Hij is trouw. Houd je vast aan Zijn beloften.
Wees niet bang, want Ik ben bij je, vrees niet, want Ik ben je God. Ik zal je sterken, Ik zal je helpen, je steunen met mijn onoverwinnelijke rechterhand. Jesaja 41:10